Ferenc Liszt

1811-1886 | Węgierski kompozytor i pianista, wybitna postać muzycznego romantyzmu, która zmieniła oblicze muzyki. To jemu zawdzięczamy nowy gatunek – poemat symfoniczny, w którym forma muzyczna podporządkowana jest treści fabularnej, sugerowanej w tytule utworu. Muzyka fortepianowa Liszta wyprzedziła zarówno impresjonizm Debussy’ego, jak i ekspresjonizm Skriabina. Ojczyzną Liszta była Europa, miał przyjaciół wśród Niemców, Francuzów i Włochów. Jako miłośnik kultury polskiej przyjaźnił się z Fryderykiem Chopinem, Henrykiem Wieniawskim oraz Mickiewiczem i Słowackim. Nie odcinając się od swoich korzeni, stworzył kompozycje, które czerpały z narodowej muzyki węgierskiej, takie jak: Rapsodie węgierskie, Fantazja węgierska, czy poemat symfoniczny Hungaria. Jego twórczość inspirowana jest także innymi dziedzinami sztuki: poezją, dramatem i malarstwem. Liszt pozostawał wrażliwy na wszelkie przejawy natury i kultury, a jego kompozycje zdają się czerpać z najdrobniejszych nawet jego doświadczeń. Liszt jest autorem ponad 350 dzieł, są wśród nich zarówno olśniewające symfonie i poematy symfoniczne, jak i błyskotliwe koncerty i etiudy fortepianowe. Pisząc o dorobku Liszta, Bohdan Pociej zauważa, że czasami „jego utworom fortepianowym brakuje trochę ostatecznego szlifu. Jakby zawodził w nich zmysł selektywności i wyostrzonego krytycyzmu wobec własnej muzyki, jakby nie dostawało tu owej cechy szczególnej, którą miał w nadmiarze uwielbiany przez Liszta Chopin: arystokratyzmu ducha. Tutaj Liszt bliższy jest raczej Berliozowi: w dynamicznym naporze inwencji, erupcji pomysłów…” Liszt byłby zatem artystą dzieł ‘niedoskonałych’, będących świadectwem i zapisem zmagania się kompozytora z ideą, która chce się w dziele ucieleśnić. Tym większa jest więc wartość tych utworów, w których Liszt unikając ostatecznych rozwiązań, pozwala słuchaczowi doświadczyć słabości, która rodzi się w spotkaniu ze Sztuką.